OpenStreetMap logo OpenStreetMap

Diary Entries in Polish

Recent diary entries

Bing StreetSide to odpowiednik Google Street View, który można używać do mapowania w OpenStreetMap. Istnieje plugin MicrosoftStreetside do JOSMa, ale niestety u mnie nie działa ze względu zależność od JavaFX/widoki 360.

Poradziłem sobie za pomocą użycia pluginu Utilsplugin2.

  1. Edit => Preferences (F12) => Utilsplugin2 settings
  2. Należy dodać nowy wiersz klikając z nazwą Bing StreetSide oraz url https://www.bing.com/maps?cp={#lat}%7E{#lon}&lvl=19.0&style=x.
    W razie problemów można edytować plik customurl.txt. Dla Linuksa z Flatpakiem jest on w ~/.var/app/org.openstreetmap.josm/data/JOSM/plugins/utilsplugin2/customurl.txt.
  3. Należy wybrać Bing StreetSide w Data => Select custom URL
  4. Teraz można otworzyć Bing StreetSide za pomocą Data => Open custom URL (Shift+H)

Jeżeli w danym miejscu jest dostępny StreetSide to zostanie otwarty. Jeżeli nie to otworzy się mapa z ulicami na niebiesko w miejscach, gdzie jest dostępny.

Demo narzędzia

Właśnie wydałem nowe narzędzie osm-revert dla społeczności OpenStreetMap. W założeniu jest to bezpośredni następca do RevertUI. Jest to szybszy i skuteczniejszy sposób na wycofywanie zmian na mapie. Korzysta z Overpass API, aby zredukować ilość zapytań do serwerów, co czyni go szybszym w procesie odwracania. Potrafi także automatycznie rozwiązywać konflikty, co było niemożliwe w przypadku poprzedniego narzędzia. Dodatkowo, nie posiada ograniczeń dotyczących rozmiaru zestawu zmian, co pozwala na cofnięcie nieograniczonej liczby zmian w jednym zestawie.

See full entry

Wprowadzenie

Stworzyłem stronę https://starsep.com/osm-wtp/. Można na niej znaleźć porównanie danych OpenStreetMap transportu publicznego aglomeracji warszawskiej z danymi Warszawskiego Transportu Publicznego. Głównym celem jest możliwość łatwego znalezienia błędów oraz brakujących danych. Porównuję dla każdego wariantu linii listę przystanków. Dodatkowo znajdowana jest część błędów związanych z tagowaniem w OpenStreetMap.

Treść strony

Na górze znajduje się lista linii. Dla linii z błędem wyświetla się link z ❌.

lines

Dla linii z błędami wyświetlone są tabelki porównujące nazwy i numery przystanków z OSM i WTP. Kolory oznaczają, co należy zrobić w OSM, aby doprowadzić do stanu z WTP: zielony dodać przystanki, czerwony usunąć, pomarańczowy zmienić. W nagłówku są przydatne linki.

See full entry

I have created my first preset to speed up marking river milestones on Vistula (Wisła) river. I’m tagging both physical boards on the shore and virtual ones according to: / Stworzyłem swój pierwszy preset by przyspieszyć oznaczanie kilometrażu rzeki Wisły. Oznaczam zarówno tablice na brzegu jak i wirtualny pikietaż na rzece, zgodnie z:

Tag:waterway=milestone

I’m using following tags / używam następujących tagów:

  • key=ref value=Wisła
  • key=waterway value=milestone
  • key=distance value=*

and following Open Sea Map tags / i następujących z Open Sea Map:

  • key=seamark:type value=distance_mark
  • key=seamark:distance_mark:category value=board (for the board on the shore / dla tablicy na brzegu)
  • key=seamark:distance_mark:distance value=*

and special two for the virtual kilometer point in the river / i specjalnych dwóch dla pikietażu na rzece:

  • key=river:waterway_distance value=*
  • key=seamark:distance_mark:category value=not_installed

Please see the results in overpass / Rezultat w overpass

Wstęp

Mój pierwszy projekt - szczegółowe zmapowanie obszaru mieszczącego się między ulicą Józefa Chłopickiego, Makowską i Szaserów. Był to też projekt, który nauczył mnie całego OSM’a. Zbyt dużo nie ma co tutaj opisywać, ale postaram się wypisać najważniejsze etapy tworzenia oraz powstawiać gify 😁

Mapowanie

Na początku zaplanowałem, w jaki sposób będę mapował, żeby przelecieć po wszystkim. Trudne to nie było, bo przecież obszar jest mały i podzielony drogami. Zacząłem mapować od lewej do prawej i od dołu do góry, gdzie jeden changeset obejmował “wyspę” otoczoną drogami, których nazwy zawarłem w tytule zestawu zmian. Dodawałem płoty, ogrody, ścieżki, podjazdy, wejścia do domów. Gdy doszedłem do ulicy Lubieszowskiej @syntex zwrócił mi uwagę, że landusy nie są pocięte oraz, że budynki nie są wymienione. Wytłumaczył mi co i jak i musiałem od nowa przelecieć po wszystkim. (No ale tak to jest, że pierwsze edycje są gorsze od nowszych).

See full entry

Location: Grochów-Północny, Gocławek, Praga-Południe, Warszawa, województwo mazowieckie, Polska

Wstęp

Podczas wizyty w Krynicy-Zdroju udałem się za drogowskazem znajdującym się na reklamie Ogrodów Żywiołów ponieważ zaciekawiła mnie ona wodnymi eksperymentami. Oczywiście strzałka na plakacie była mało precyzyjna a miejsce zupełnie nieoznaczone. Google mapsy nie potrafiły doprowadzić bezpośrednio do ogrodów. Na osm nawet nie było ich zaznaczonych. Pomocna okazała się opinia na google maps która sprecyzowała chociaż z której strony szukać wejścia. W lesie od strony ulicy Doktora Henryka Ebersa zauważyłem małe tabliczki z logiem parku które doprowadziły już na alejki ogrodów.

Jednym słowem o parku

Cóż. Pomysł na park fajny. Jednak z tego co przeczytałem w internecie został on otwarty wiosną 2022 roku a już niektóre eksperymenty są uszkodzone. Ludzi nie ma (pewnie poddają się szukając wejścia do parku).

Mapowanie

Zbieranie danych

See full entry

Location: Krynica Wieś, Krynica-Zdrój, gmina Krynica-Zdrój, powiat nowosądecki, województwo małopolskie, 33-338, Polska
Posted by hunayr on 6 August 2022 in Polish (Polski).

(notatki by nie zapomnieć)

Sprzątam bo mylnym moim otagowaniu Kamer jako “outdoor”, bo gdzieśtam było opisane tylko rozróżnienie indoor/outdoor, dopiero teraz widzę, że wszelkie uliczne kamery to jednak “public”. A “outdoor” to raczej zewnętrzna kamera na zamkniętej posesji.

Ani na osm.org ani na osmandzie nie umiem sensownie wyszukać dla danego rewiru “man_made : Surveillance” z “surveillance : outdoor”.

Próbuję więc sobie pomóc overpass-turbo i query, która mi działa, to:

node
["man_made"="surveillance"]({{bbox}})
["surveillance"="outdoor"]({{bbox}});
out body;

I jak zamiast “out body” dam “out ids” to mam listę interesujących mnie nodów.

Pytanie jak znaleźć te wszystkie świeżo dorzucone i jeszcze nie otagowane kamery.

Niestety, ["surveillance"~"^$"] nie daje rezultatów, bo byłyby to nody z pustym “surveillance”, a tu w ogóle tego tagu brak. Trzeba podmienić na [!"surveillance"] które robi robote!

Jeszcze tylko nie wiem jak znalezione nody masowo modyfikować. No i było by super móc zawęzić wyniki tylko do nodów stworzonych przeze mnie. Ale to zostawiam na kiedy indziej.

Niedawno OSMP nawiązało kontakty ze społecznością osób niewidomych w Polsce. Dzięki temu zapoznaliśmy się z ich potrzebami oraz dowiedzieliśmy się jak bardzo dane OpenStreetMap pomagają im w codziennym życiu. Okazało się że większość aplikacji, które wykorzystują do poruszania, opiera się na informacjach pozyskanych z OpenStreetMap.

Obecnie przygotowuję założenia programu skierowanego do edytorów OpenStreetMap, by zwracali przy mapowaniu szczególną uwagę na oznaczanie obiektów, które ułatwią poruszanie osobom niewidomym.

Do grupy takich obiektów należą między innymi: drzwi do budynków, oznaczenia przejść dla pieszych w tym przejścia z drogami rowerowymi, schody oraz bariery komunikacyjne.

Zamierzamy także nawiązać również współpracę w zakresie oznaczania w OSM przystanków komunikacji miejskiej, tak by można było te informacje wykorzystywać do nawigacji głosowej. Taki program pilotażowy indeksacji przystanków w Katowicach już przygotował i dzięki swojemu uporowi i ogromnemu nakładowi pracy wdrożył jeden z polskich edytorów (Chwalmy Luktara!). Zapraszam do poczytania w tym wątku na Forum. Obecnie przygotowuje podobny projekt na terenie Krakowa, OSMP zamierza go w tym wspomóc i jednocześnie zorganizować takie projekty dla innych polskich miast.

Informacje o postępie prac w ramach projektów będą publikowane tutaj, na stronie OSMP oraz na naszych grupach na Facebooku. Zapraszam do śledzenia oraz aktywnego udziału w projekcie.

Posted by Cristoffs on 17 May 2022 in Polish (Polski). Last updated on 18 May 2022.

In the last year our Polish OpenStreetMap community started updating the data of parcel lockers and their locations in Poland. The popularity of these machines has significantly increased during the COVID-19 pandemic. We estimate the increase in the number of these devices in Poland at around 3,000 per year. The mapping campaign and the hard work of many contributors have led to the fact that the OSM data in the case of the introduced parcel machines in Poland is much more accurate than the data that the operators of these machines have. At the moment, we have over 4,200 parcel machines introduced to OSM. So we have potentially another advantage in promoting OpenStreetMap in Poland. Unfortunately, we cannot use it, because the parcel lockers are not rendered on www.openstreetmap.org.

The Polish OSM community made a huge contribution to standardize tagging of these features in accordance with all community guidelines. The process was quite difficult because the comments were diverse (and strong) and it was impossible to take into account all of them. Proposa link These steps were time consuming, but eventually we were able to work out the tagging scheme accepted by the OSM community.

Unfortunately, we are not able to develop a solution that would be satisfying for people responsible for maintaining the CartoCSS stylesheet. All our attempts failed.Git hub discussion

That is why I would like to ask a few questions: Why in some areas of our community project do we have total autocracy instead of democracy? Should the OSMF not change the rules for introducing changes to the style to follow the trends and changes in the world around us? Don’t you have the impression that our Democracy is turning into Anarchy?

See full entry

Przegląd

W OSM mamy dokładne zasady opisywania szlaków turystycznych. Używamy tagu route=hiking. Postanowiłem się przyjrzeć szlakom w swojej okolicy.

Znam dwie aplikacje, które renderują wprowadzone szlaki, ale obie mają jakieś wady:

  1. mapy.cz (podkład turystyczny)
  • rzadko aktualizowane (czas trzeba liczyć w tygodniach)
  • szlaki renderują się tylko w dużym przybliżeniu
  • nie można wyświetlić szczegółów.
  1. hiking.waymarkedtrails.org.
  • szlaki nie wyświetlają się w swoich kolorach, tylko w zależności od ważności (tag network=lwn/rwn/nwn/iwn).

Stwierdziłem, że trzeba spróbować zrobić to w Overpassie :D

Renderowanie w Overpass

W pierwszej kolejności wybrałem wszystkie szlaki w jednym województwie: relation[route=hiking](area.searchArea);

Ale taki wygląd w niczym nie był lepszy, dlatego użyłem MapCSS i posłużyłem się tagiem colour=*

See full entry

Zabrałem się ostatnio za porządkowanie relacji stref płatnego parkowania. Zazwyczaj w uchwałach są one opisywane w np. taki sposób:

Od Mostu Kotlarskiego wzdłuż rzeki Wisły do linii kolejowej PKP PLK nr 91, wzdłuż linii kolejowej PKP PLK nr 91 do ul. Lubicz, wzdłuż ul. Lubicz (z wyłączeniem niniejszej ulicy) do Ronda Mogilskiego, od Ronda Mogilskiego wzdłuż al. Powstania Warszawskiego (z wyłączeniem niniejszej ulicy), wzdłuż ul. Kotlarskiej (po stronie numerów nieparzystych) do Mostu Kotlarskiego.

Brzmi jak coś dobrego do zaznaczenia na mapie. Odpowiednie tagowanie to relacja type=boundary, boundary=zone, zone=parking - w tej chwili 34 wystąpienia, wszystkie w Polsce.

Strefa B12 w Krakowie

Strefy często oznaczane są różnymi kolorami - jeśli uzupełnimy tagi colour=* możemy łatwo podejrzeć je na takiej mapce.

See full entry

Posted by Cristoffs on 13 February 2022 in Polish (Polski). Last updated on 23 February 2022.

W tym tygodniu ( od 7 do 13.02.2022) udało się nam przekroczyć 2000 zarejestrowanych urządzeń. Powoli przygotowujemy się do zestandaryzowania danych, które zostały wprowadzone. Dla ułatwienia tego zadania, w ramach jednego z repozytorium GitHuba, uruchomiłem wspólnie z edytorem NieWnen (między nami mówiąc, wykonał on najtrudniejszą część pracy) kilka skryptów, które na bieżąco generują raporty oraz tworzą kopię bezpieczeństwa. Raporty są dostępne pod adresem: https://github.com/openstreetmap-polska/aed_backup

Możecie tam sprawdzić między innymi: ile obiektów znajduję się w zasobach OpenStreetMap, ile obiektów zostało wprowadzonych każdego dnia. Wykresy kołowe dla kluczy, jak:

  • access
  • defibrillator:location

Wartości te mają kluczowe znaczenie dla praktycznego zastosowania lokalizacji tych urządzeń. I właściwe ich oznaczenie zgodnie z przyjętym standardem, może być na wagę życia lub śmierci. Schemat prawidłowego oznaczenia jest umieszczony wiki Warto dodać, że dla klucza access powinniście się ograniczyć dla zalecanych wartości.

customers - Urządzenie jest dostępne w godzinach otwarcia budynku, najczęściej w szafce lub kapsule umieszczonej wewnątrz budynku.

yes - Urządzenie jest publicznie dostępne bez ograniczeń, najczęściej w kapsule umieszczonej na zewnątrz budynku.

private - Urządzenie ma bardzo ograniczony dostęp, wymaga on zgody i udziału osoby trzeciej, najczęściej znajduje się w pokoju lub odległej części budynku z utrudnionym dostępem lub może być przenoszone. Oznaczamy tak np. urządzenia znajdujące się w samochodach Ochotniczych Straży Pożarnej

permissive - Urządzenie ma bardzo ograniczony dostęp, na co dzień dla pracowników np. w domu opieki w przypadku zagrożenia życia.

Jeśli uważasz, że na liście rekomendowanych wartości powinny znajdować się jakieś dodatkowe wartości, proszę napisz na wiki w zakładce dyskusje lub bezpośrednio do mnie.

See full entry

W kolejnym podsumowaniu działań w projekcie AED będzie trochę statystyki. Najpierw dane od początku świata czyli od połowy 2014 roku. Gołym okiem widać kiedy zaczęliśmy naszą akcję z AED.

Wzrost_all

Tutaj mamy dane od początku roku do dzisiaj rana (06.02.2022), Rok rozpoczęliśmy mając w OpenStreetMap 441 urządzeń AED i po ponad miesiącu mamy już 1795 co oznacza, że średnio dziennie dodawaliśmy około 37 urządzeń.

See full entry

W minionym tygodniu udało się pozyskać patronat honorowy dla naszego projektu ze strony czołowych specjalistów medycyny w Polsce. Na liście lekarzy, którzy obdarzyli nas swoim zaufaniem znajdują się:

  • prof. dr hab. Jerzy Robert Ładny - Konsultant Krajowy w dziedzinie medycyny ratunkowej
  • dr n. med Wiktor Kuliczkowski - Konsultant wojewódzki ds. kardiologii (dolnośląskie)
  • prof. dr hab. n. med. Andrzej Wysokiński - Konsultant wojewódzki ds. kardiologii (lubelskie)
  • dr hab. n. med. Łukasz Balwicki - Konsultant wojewódzki ds. zdrowia publicznego (pomorskie)
  • prof. dr hab. n. med. Marianna Janion - Konsultant wojewódzki ds. kardiologii (świętokrzyskie)

Jednocześnie przebudowaliśmy i rozbudowaliśmy stronę projektu. Wyszukiwanie oraz import danych jest teraz ułatwione. Lokalizacje AED są dostępne do pobrania w formacie csv, xls oraz GeoJson bezpośrednio z poziomu strony. Obecnie mamy zlokalizowanych ponad 1500 urządzeń (stan na 30.01.2022) Cały czas spływają do nas dane z samorządów więc ta ilość będzie się jeszcze zwiększać.

W przyszłym tygodniu będziemy kontynuować akcję mailową, roześlemy zapytania do pozostałych województw, na liście zostały nam jeszcze trzy. Plan na najbliższy tydzień to dalsza optymalizacja strony oraz praca nad włączeniem danych pozyskanych od jednostek samorządu. Mam nadzieję, że do końca lutego uda się zakończyć ten etap.

Pozyskując stopniowo dane będziemy także rozbudowywać stronę wiki poświęconą AED, zgodnie z informacjami pozyskanymi w ramach projektu z uwzględnieniem przykładów tagowania wypracowanymi podczas pracy.

Obecnie w skład zespołu zajmującego się projektem poza mną wchodzą następujący edytorzy:

See full entry

Posted by Cristoffs on 26 January 2022 in Polish (Polski). Last updated on 11 February 2022.

Klawisz F12 lub wybranie z paska skrótów ikony otwiera okno konfiguracji programu. Warto poświęcić chwilę na dostosowanie zachowania programu tak, by łatwiej było edytować. Na początku polecam włączyć tryb ekspercki JOSM-a, da nam to możliwość dostosowania aplikacji do naszych preferencji oraz włączy kilka niezbędnych funkcji, w tym możliwość zablokowania wysyłania zmian na serwer wybranej warstwy, co będzie pomocne, jeśli chcemy poćwiczyć na „sucho”.

W tym miejscu omawiam wyłacznie najważniejsze i najbardziej przydatne moim zdaniem ustawienia, ten krótki przewodnik nie wyczerpuje możliwości programu, a jedynie ma za zadanie ułatwić edycję dla wszytkich, którzy zaczynają swoją przygodę z JOSM.

Serwer OSM - Autoryzacja konto

Przed dokonaniem pierwszych edycji na mapie koniecznie trzeba autoryzować JOSM, tak by można było zapisać naszą pracę na serwerze OpenStreetMap. Okno OSM Server pozwala nam na konfigurację połączenia z serwerem. Autorzy programu rekomendują korzystanie z protokołu OAuth w celu dokonania uwierzytelnienia. Po jednorazowym podaniu hasła, w celu uzyskania klucza dostępu, proces będzie dokonywany automatycznie przy każdorazowym uruchomieniu programu.

Odwzorowanie kartograficzne

W celu prawidłowej kalibracji podkładu warto sprawdzić, w jakim układzie będziemy pracować. Dla Polski domyślnym odwzorowaniem jest PUWG o kodzie: EPSG:2180, jego stosowanie pozwala na poprawną kalibrację podkładów udostępnianych przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii.

Style rysownia

Grupa ustawień pozwalających zmienić sposób , w jaki JOSM wyświetla dane w oknie edycji, w tym wypadku wiele zalezy od preferencji użytkownika oraz obiektów, na jakich się skupia. Dla mnie sprawdzają się następujące:

  • Kaart Style - Styl opracowany przez zespół edytorów Kaart-a wizualizujący atrybuty przez zastosowanie wielu kolorów. Dostępny na GitHubie pod adresem: https://github.com/KaartGroup/Kaart-Styles
  • fixme and note - Obiekty oznaczone fixme lub note są bardziej widoczne

See full entry

Posted by kubahahaha on 21 January 2022 in Polish (Polski). Last updated on 3 February 2022.

Zabrałem się ostatnio za poprawę przystanków oznaczonych dawno temu. Z dzisiejszej perspektywy błędne jest tagowanie węzłów highway=bus_stop na drogach - powinny być w miejscu oczekiwania.

W Polsce miejscem z wieloma takimi błędami jest Metropolia GZM. Poniżej opiszę jak ja poprawiam te błędy.

See full entry

Postanowiłem zrobić krótkie podsumowanie. Nie obiecuje, że będę je publikował cyklicznie, ale tym razem warto bo sporo się działo.

Począwszy od poniedziałku rozpoczęliśmy wysyłanie maili do jednostek samorządu terytorialnego na dzień dzisiejszy wysłanych zostało około 2000 maili. Z tego zebraliśmy już 160 odpowiedzi przy czym część samorządów przekazała zapytanie do swoich jednostek, więc samych maili, które dostaliśmy było znacznie więcej. Ze względu na skalę zadania oprócz mnie maile są wysyłane i przetwarzane przez:

osm.org/user/Pooh01

osm.org/user/Ronczka

Mateusz konieczny stworzył na wiki zgodnie z wytycznymi społeczność strony dotyczące poszczególnych technicznych aspektów działania naszego działania:

osm.wiki/Organised_Editing/Activities/AED_mapping_campaign_in_Poland

osm.wiki/Import_of_AED_data_in_Poland

Jednocześnie projekt uzyskał patronat Głównego Geodety Kraju, pana dra hab. inż. Waldemara Izdebskiego, co mnie mocno zdopingowało, by starać się o pozyskanie kolejnych partnerów i zacząć poszukiwać możliwości zwiększania zasięgów.

Dzięki pracy naszych kolegów Tomasza Tarasia oraz Maćka Bandurskiego pod adresem https://aed.openstreetmap.org.pl uruchomiliśmy stronę, która wyświetla wszystkie lokalizacje AED na terenie Polski znajdujące się w zasobach OpenStreetMap. Dane te są również dostępne bezpośrednio do pobrania w pliku CSV pod adresem: https://aed.openstreetmap.org.pl/aed_poland.csv oraz jako geojeson: https://aed.openstreetmap.org.pl/aed_poland.geojson

Wszystkie osoby posiadające konto w systemie OpenStreetMap mogą na stronie dodać do mapy takie urządzenie, korzystając ze specjalnego formularza oraz uzupełnić dane już wprowadzonych bez konieczności używania dodatkowych edytorów.

Zachęcam wszystkich edytorów, by w swojej okolicy sprawdzili czy takie urządzenia są dostępne i czy są już wprowadzone do OpenStreetMap. Informacja o ich lokalizacji może uratować czyjeś życie. Wszystkich, którzy chcieliby nam pomóc w tym projekcie zapraszam do kontaktu mailowego na adres: wlodzimierz.bartczak@openstreetmap.pl

Dokładny schemat mapowania urządzeń można znaleźć na wiki

Projekt OpenStreetMapPolska mapowanie lokalizacji AED (Defibrylatorów)

OpenStreetMapPoland project mapping the location of AEDs (defibrillators)

Nagłe zatrzymanie krążenia (NZK) oznacza, że serce przestaje bić. Człowiek traci przytomność po upływie 10-20 sekund, po czym przestaje oddychać. W Polsce co dziewięć minut w ten umiera osoba z chorobą serca. Główny Urząd Statystyczny szacuje, że liczba chorych, którzy cierpią na schorzenia układu krążenia, może wynosić nawet 800 tysięcy osób, z czego spory odsetek nie wie o tym, że żyje z poważna chorobą. W Europie NZK jest główną przyczyną śmierci, rocznie około 700 000 osób umiera na skutek zatrzymania akcji serca.

Sudden cardiac arrest (SCA) means that the heart stops beating. A person loses consciousness after 10-20 seconds and then stops breathing. In Poland, a person with heart disease dies this way every nine minutes. The Central Statistical Office estimates that the number of people suffering from cardiovascular diseases could be as high as 800,000, a large proportion of whom are unaware that they are living with a serious disease. In Europe, SCA is the leading cause of death, with around 700,000 people dying each year from cardiac arrest.

Kluczowym czynnikiem dla ratowanej osoby jest czas, w jakim zostaje mu udzielona pomoc. Defibrylator AED znajdujący się w bliskim otoczeniu zwiększa szansę na przeżycie osoby z NZK z 2% aż do 75%. AED jest w pełni zautomatyzowanym urządzeniem, które może być używane przez osoby nieposiadające wiedzy o resuscytacji. Po uruchomieniu wydaje instrukcje głosowe, wskazując, jak należy postępować podczas wykonywania zabiegu pierwszej pomocy, podczas samej reanimacji sugeruje odpowiednie tempo wykonywania ucisków. Właśnie dlatego dostęp do defibrylatorów AED jest tak ważny. To właśnie te urządzenia często decydują, czy ktoś przeżyje, czy nie.

See full entry